II
II
Што вайна нарабіла ўсюды шкод нямала
I што яна на свеце людзей папсавала,
Што праз вайну ўсюды дарагоўля будзе —
Дык аб гэтым не трэба капацца ў талмудзе.
Да чаго ні даткніся, дык без перабору
Ад мала і да вяліка ўсё пайшло ўгору:
Уздаражалі тавары, работы ў час гэны,
Але і на малітвы падняліся цэны.
У адным месцы зацішным і пэўным нібы
Знаў я гэны закутак і тыя сялібы,
Гдзе трэццім прыказаннем назбыт вельмі
грэшаць
I адзін на другога, як сабакі, брэшуць.
Народ там, як і ўсюды, на чужое ласы.
Пры чужых людзях добрых, ад радні далёка,
Жыла адна бабулька сабе адзінока.
Сёмы крыжык канчала, помніла «паўстанне»,
I закончыла жыццё у дзявочым стане.
Памерла, дык і годзе, так штодзень бывае:
Адзін родзіцца на свет, другі памірае,
Прыходзяць і адыходзяць, як вада руч’ямі,
Змяняюцца народы, але свет той самы.
Знайшоўся і пляменнік — прыпёр без аглядкі,
Так урэчы з жалю, на дзеле — па спадкі[21].
Але уперад трэба узяцца да дзела,
Трэба месца ачысціць, каб не смярдзела.
Дык з двара далі дошчак і пару мужчынаў,
Тыя выкапалі яму, збілі дамавіну,
Запраглі, як да звозкі гнілога тавару,
У голую цялегу недабойкаў пару,
Крыху старое саломы ўзяўшы на пасланне,
I павезлі бабульку на вечнае спанне.
Не было там спевакоў, ні з духоўных чыну,
Толькі крыж, са тры бабы і са два мужчыны.
Пляменнік жа наперад папёр як меў сілу,
Хацеў, каб духоўнік пасвенціў магілу.
А там не поп, не пастыр быў евенгеліцкі,
Але так, як патрэба — ды ксёндз каталіцкі.
Праўда, што не сам старшы, але вельмі шпарак.
«Плаці мне, — кажа, — зараз семдзесят пяць
марак!»
А гэны яму кажа: «Калі ж я не маю.
Пасвенці, войча, на возе, я сам пахаваю».
I, завярнуўшы коні ад другіх фурманак,
Падвёз бабу з дамавінаю аж пад самы ганак.
«Войчанька» ўзлаваўся, нібы дастаў шылам,
Хрысціўся вельмі шпарка і махаў крапілам
Так, што кроплі сыпнулі, ажно загудзела
I бадай што дасталі праз дошкі да цела.